سبک زندگی در زیارت عاشورا «اللهم محیا محمد و آل محمد»
آغاز ماه محرم و نجوای روزانه زیارت عاشورا با تکرار عبارت ” محیا محمد و آل محمد ” یادآور غایت و آرمانی است که باید زندگی روزمره دنیایی را به عرصه تحقق زندگی آسمانی با الگوی حسینی تبدیل کند و انسان مؤمن را به سمت و سوی حسینی شدن سوق دهد .
زندگی در دنیایی که مزرعه آخرت است برای مؤمن فرق می کند با غیر مؤمن ، کسی که به آیین اسلام و مکتب اهل بیت دل داده و جان سپرده در هر نفس ، هر قدم ، هر کلام و هر حرکت باید بر اساس آموزه های اسلامی زندگی کند.
انسان مؤمن که حیات و شهادت حسین بن علی علیهماالسلام را بالاترین تجلی و جاودانه ترین جلوه بندگی خدا می بیند هر صبحگاه در زیارت عاشورای او از خدا چنان بودنی و چنان رفتنی می طلبد و زمزمه می کند که : ” الهم اجعل محیای محیا محمد و آل محمد ” و این زمزمه آرام آرام در لحظه های زندگی و محیایش جاری می شود .
توجه به نمونه های عینی حضور حسینی در زندگی روزمره مقدمه ای است برای مطالعه و بازشناسی این سبک زندگی و تمرکز جدی تر بر عناصر و مؤلفه هایی خاص مانند محصولات مصرفی که نمونه هایی محسوس و ملموس هستند از این جهت اهمیت می یابند .
با این نمونه هاست که بی شعار و سخن نوعی زندگی شکل می گیرد و بدون آنکه کسی بخواهد زبان بگشاید در رفتار و کردار خود به سبک خاصی از زندگی را برمی گزیند ، از خوراک و پوشاک تا شنیدنی ها و دیدنی ها همه با خود نوعی زندگی را شکل می دهند .
بررسی و شناخت و تولید و مصرف این گونه محصولات در ماه محرم و صفر ، ایام سوگواری ابوالاحرار سیدالشهدا علیه السلام مقدمه ای است برای شکل بخشیدن به یک زندگی حسینی در همه روزهای سال .
سیاه پوشی در سوگ پیشوایان هدایت و نور سرآغازی است برای سپید شدن و راهیابی به نور هدایت در همه عرصه های زندگی و توجه به سبک زندگی حسینی در ماه محرم مقدمه ای است برای پرداختن و عرضه سبک زندگی دینی در سایر مناسبتها و موقعیتهای سال از میلاد رسول خدا تا عید غدیر و ماه مبارک رمضان .
نخستین قدم ها برای سفر در جاده زندگی حسینی کشف نمونه محصولات و عادات و آداب آیینی و سنت ها و رسوم و رفتار و کردار مردم است در اظهار دلبستگی و محبت و عشق و اعتقادشان به بنده برگزیده و عزیز یکدانه خدا حسین بن علی علیهماالسلام .
در حوزه مهمترین مؤلفه تولید محصول به شمار می آید و اهمیت آن در این نکته نهفته است که مفاهیم و ارزشها و افکار مجرد و ذهنی را به مصداق های عینی و مشخص تبدیل می کند و مخاطب و مصرف کننده بی آنکه بخواهیم به شکل مستقیم به او چیزی بگوییم پیام را دریافت می کند و از آن متأثر می شود .
وقتی این روزها پرچم کوچکی که به آنتن یک خودرو تاکسی نصب شده در معرض دید مخاطب قرار می گیرد شعار مشخص آن با عبارت ” مقصد : آزادی انسان از جهل ” به مسافران تاکسی حس و حال تازه ای می دهد که برگرفته از زیارت ناحیه مقدسه است که فرمود : ” و بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک من الجهالة ” یعنی بدون آنکه این عبارت را برای مخاطب بخوانید مضمون آن را در شکل کاملا متناسب با حرکت مسافر تاکسی به ذهن و جان او منتقل کرده اید .
وقتی شخص به مجلس عزاداری وارد می شود کیسه ای را بر می دارد که کفش خود را در آن بگذارد و می بیند که بر روی کیسه این جمله نقش بسته که : ” کفش مهمان تو تاج سر ماست ” و بی آنکه کسی با او مستقیما سخن بگوید احساس می کند به عنوان مهمان سیدالشهدا حرمت و قداستی ویژه دارد .
این رویکرد در لباس عزایی که در زمینه رنگ مشکی اش و در جای قلب طرح و نقشی با این عبارت نقش بسته که ” قبره فی قلب من والاه ” به مخاطب القا می کند که قلب او می تواند جایگاه قبر مولایش باشد .
بر روی جعبه دستمال کاغذی هیأت به جای طرح و نقشی عمومی که در بهترین حالت یک گل است این مصراع به چشم می خورد که : ” ای اشک ماتمت به رخ مردم آبرو ” و سوگواران سیدالشهدا احساس می کنند با هر قطره اشک دارند آبروی اجتماعی خود را ذخیره می کنند.
و وقتی شرکت کنندگان در مجلس عزاداری می خواهند آب بنوشند بر روی لیوان های مقوایی طرحی از سپاه اشقیا را می بینند که با نیزه های خود جلوی آب را گرفته اند و هر کسی این لیوان را به دست بگیرد با خواندن عبارت ” از آب هم مضایقه کردند کوفیان ” بی تردید زیر لب یا حسین را زمزمه خواهند کرد .
شکل دادن به سبک زندگی مخاطب یعنی همین که شما بدون آنکه به او دستوری بدهید یا نصیحتی بکنید با ارائه محصولی که استفاده می کند یک ارزش یا یک فرهنگ را به او منتقل کنید و این اتفاقی است که تا کنون جایش خیلی خالی بوده است .
کسی که بر روی پیراهن یا تی شرت مشکی عزاداری اش طرح 72+ نقش بسته آرزو دارد که به یاران سیدالشهدا اضافه شود و هنگامی که مچ بند چرمی با عبارت ” إن قطعتم یمینی ” را به دست راست یا ” إن قطعتم یساری ” را به دست چپ می بندد در واقع دست راست و چپ خود را برای قربانی کردن در راه عقیده آماده می کند .
شاید هنوز برای رسیدن به وضع مطلوب فاصله ای طولانی و کاری سنگین داشته باشیم ولی این تجربه ها می تواند آغازی باشد برای عرضه محصولات و نمونه های مشخص وعینی برای مناسبتها و بهانه های دیگری در طول سال که به مرور همچون حلقه های به هم پیوسته زندگی دینی در طول سال را رقم زنند .